Talisman Reisverslag 

Verblijven in een Ryokan en de gebruiken die daarbij horen. 

Het voorbereiden op een reis door Japan is begonnen! Langzaam begint het inlezen in de bestemming en u neemt natuurlijk contact op met Talisman om eens te sparren over uw reisplannen. Maar al gauw komt u er achter dat er veel begrippen worden genoemd, waar u als niet-Japanner nog nooit van hebt gehoord… Daarom geeft specialist Ronda Espinosa hieronder wat meer uitleg over het verblijf in een ryokan en de veel voorkomende begrippen die daarbij worden genoemd zoals onsen, yukata, kaiseki, futonbedden en tatamimatten.

RYOKAN

Een ryokan is een andere naam voor een traditioneel pension of familiehotel. Het is een traditioneel verblijf, waarbij de vloeren zijn bedekt met tatamimatten, de kamers zijn ingericht met een laag zitje, dat in de avond wordt ingeruild voor futonmatrassen. Iedere avond voor het kaiseki diner, wordt er uitgebreid gebadderd in de gemeenschappelijke onsen, waarna de yukata wordt aangetrokken om vervolgens te gaan dineren.  

Het verblijf in een goede ryokan is in veel gevallen kostbaarder dan in een westers 5-sterren hotel. Toch is een verblijf in een ryokan zeker een aanrader, omdat u op deze manier veel Japanse gebruiken leert kennen en wordt ondergedompeld in de Japanse gastvrijheid.

TATAMIMATTEN

De vloeren van een Ryokan zijn bedekt met tatamimatten. Dit betekend dat u nog voordat u bij de receptie aankomt, al verzocht wordt de schoenen uit te trekken. Deze worden netjes opgeborgen in een vakje met uw kamernummer. Vervolgens krijgt u dan traditionele pantoffels, teensokken of houten slippers aangeboden die u in de gemeenschappelijke ruimten mag dragen. Eenmaal bij de kamer aangekomen moeten ook de pantoffels of houten slippers uit en mogen de tatamimatten alleen nog maar met sokken of blote voeten worden betreden.  

Een tatamimat is gemaakt van gevlochten rijststro, dat aan de zijkanten vaak is afgewerkt met lint. Eén tatamimat was in de tijd van de shoguns de oppervlakte die een samoerai nodig had om zijn bezittingen uit te stallen en daar nog naast te kunnen slapen. Doordat de matten van rijsstro zijn gemaakt, zal uw kamer een typische geur hebben.

ONSEN

Een onsen is een traditioneel badhuis waarbij de baden zijn gevuld met water uit vulkanische geiser bronnen. De temperatuur van deze baden is meestal rond de 40 graden en heeft een helende en verjongende werking. De meeste ryokans buiten de grote steden hebben een eigen onsen. Niet te verwarren met de hottub baden in de grote steden, die met warm kraanwater worden gevuld.  

Om de onsen te betreden zijn er verschillende regels. Zo zijn de onsen voor mannen en vrouwen vaak gescheiden. In de kleedruimte zijn manden (geen kluisjes) om uw spullen op te bergen, want (bad)kleding of sieraden zijn in de onsen niet toegestaan.  

Vervolgens begint u met een uitgebreid was ritueel voordat u de baden in gaat. Hiervoor gaat u op een houten krukje zitten voor een grote spiegel. Bij deze spiegel vindt u een kraantje met een emmer eronder en verschillende shampoos en douchegels. Japanners nemen hier uitgebreid de tijd om zichzelf te wassen. Dit ritueel herhaalt zich overigens na het badderen in de onsen.  

Het enige dat mee naar binnen mag in de onsen is een piepklein handdoekje. Dit handdoekje wordt tijdens het lopen gebruikt om de edele delen te bedekken en bewaart u als u in het bad zit op uw hoofd als een soort zweetdoekje. Pas op, want het doekje mag niet in het water vallen! Dat wordt als onrein gezien.  

Let op: Het is niet toegestaan voor gasten met tattoos een onsen te betreden. Wilt u toch een keer de onsen ervaren? Boek dan eens een privé onsen. 

YUKATA

Na het badderen in de onsen is het tijd om de yukata aan te trekken, een zomerse variant van de Kimono dat bestaat uit een luchtige, vaak katoenen, stof. In plaats van een badjas, zal je in een ryokan een yukata aangeboden krijgen in de kamer. Veel gasten zullen na het badderen de rest van de avond in hun yukata blijven lopen en ook in yukata gaan dineren.  

Het is belangrijk om te weten dat een yukata altijd met de linker zijde over de rechter zijde moet worden gedragen. Wanneer u dit andersom doet, zal er raar opgekeken worden omdat dit in verband wordt gebracht met de dood. Daarnaast is het ook gebruikelijk dat jongere mensen vaak kleurrijkere yukata’s dragen dan ouderen.

KAISEKI

In yukata gekleed is het dan tijd om te gaan genieten van een heerlijk kaiseki diner. Het diner vindt vaak plaats in aparte dinerkamers, waar u met uw reisgezelschap alle privacy hebt.  

Een kaiseki diner is een meergangendinner dat door de chef wordt samengesteld aan de hand van de meest verse seizoen producten. Zo’n menu kan soms wel uit acht tot tien gangen bestaan, waarbij bij iedere gang weer verschillende gerechtjes worden geserveerd. De presentatie bij kaiseki is ook erg belangrijk en daarom worden alle gerechtjes in aparte decoratieve schaaltjes en kommetjes geserveerd. Bij de meeste kaiseki diners voor ook vooral veel sashimi, oftewel verse rauwe vis, geserveerd. Een heus feestje voor alle zintuigen dus! 

FUTONBEDDEN

Volgens de Japanners is de combinatie van futonmatrassen op een tatamimat de meest comfortabele manier om te slapen. Overdag zijn de futonmatrassen vaak opgerold en opgeborgen, zodat de tatamimatten kunnen ‘ademen’ en worden de matrassen vervangen door een zitje, dat over het algemeen bestaat uit een lage tafel en twee kussens met rugleuning.  

Omdat ze in Japan inmiddels weten dat hier in het westen toch wel iets anders wordt gedacht over comfortabel slapen, zijn ze bij veel ryokans bereid om de futonmatrassen op te stappelen, totdat deze comfortabel genoeg zijn. We hebben zelf heb ook meerdere malen mogen overnachten op een futonmatras en moeten zeggen dat het een stuk comfortabeler was dan verwacht! U zult alleen iets meer moeite moeten doen om in de ochtend uw bed uit te komen. Maar is dat nou zo erg? Het blijft natuurlijk wel vakantie.